Je kat kan je heel vertellen middels zijn lichaamstaal. Maar hoe weet je nou precies wat hij bedoelt? De lichaamstaal van de kat is soms behoorlijk subtiel, en kan voor mensen ook best wel verwarrend zijn. Om je kat zo een zo'n fijn mogelijke omgeving te bieden is het daarom belangrijk om zijn karakter en taal goed te leren kennen. Dit zijn de belangrijkste lichaamstaal-signalen van je kat:
Je kat op z'n gemak
Een kat die op z'n gemak is staan de oren naar voren en ze wijzen een klein beetje omlaag. De ogen zijn open, maar niet wijd open gesperd. Zijn staart is ontspannen en beweegt niet veel. Is een kat echt helemaal ontspannen dan kan hij ook wat gaan knijpen met z'n ogen. Je kan dit ook spiegelen: kijk je kat aan en knijp je ogen toe. Zo zeggen jullie tegen elkaar: 'ik bedoel het goed, ik ben relaxed.'
De kat die wel op z'n gemak is maar ook wat alerter is beweegt met z'n oren richting het geluid, de ogen gaan wat wijder open staan. Hij houdt z'n omgeving dan scherp in de gaten.
Begroeten
Begroet jouw kat je ook altijd met 'kopjes'? De meeste katten begroeten hun mensen door met de wangen, zij en staart langs de benen de strijken. Dit is echter niet zozeer begroeten, als wel markeren. De kat laat zijn geur op jou achter waardoor hij jou vertrouwd met hem maakt. De kat kan ook voorwerpen markeren door er langs te wrijven.
Echt begroeten doet de kat het liefste door zijn lievelingsmens 'neusjes' te geven. Heb je gemerkt dat jouw kat ook graag zich omhoog rekt om je neusjes te geven? Schattig hè! Een vrolijke kat die je wil uitnodigen om contact te maken houdt z'n staart omhoog. Ook kan je kat kleine, zachte miauwtjes geven om hallo te zeggen. Een kat kan wel tot honderd verschillende geluidjes maken. Wist je dat de meeste miauwtjes echt bedoeld zijn voor mensen? Katten onderling miauwen veel minder. Als een kat naar je miauwt dan wil hij waarschijnlijk iets van je: bijvoorbeeld dat je een deur opendoet of eten geeft.
Gaat je kat soms ook op z'n rug liggen als je thuiskomt? Dan voelt hij zich veilig bij jou. Een kat gaat pas op z'n rug liggen als hij op z'n gemak is. Maar let op: een kat die z'n buik toont wil niet automatisch zeggen dat hij ook op z'n buik geaaid wil worden. Doe je dat toch, dan riskeer je bij sommige katten een uithaal.
De bange kat
Een bange kat heeft z'n oren plat naar achteren. De lichaamshouding is laag en ineengedoken, de kat maakt zich klein. De staart is laag en eventueel om het lichaam gevouwen. Ook kan zijn staart juist recht omhoog staan en opgezet zijn, zoals een borstel. Zijn snorharen zijn plat naar achteren gevouwen.
De geïrriteerde kat
Een kat die gaat zwiepen met z'n staart, raakt langzaam maar zeker geïrriteerd. In begin kan hij rustig zwiepen met z'n staart. Hij is op dat moment besluiteloos. Hij denkt: wat vind ik hiervan, en wat zal ik eens doen?
Als het zwiepen doorgaat, raakt hij steeds meer geïrriteerd. Hij wil dat de situatie verandert. Hoe meer de staart zwiept, hoe groter de emotionele onrust. Het signaal dat hij wil geven is: blijf uit m'n buurt! Gaat de kat ook nog bewegen en trekken met z'n oren, dan voelt de kat stress en is hij niet op z'n gemak.
De boze kat
Een zwiepende staart kan dus duiden op irritatie. Gaan de oren daarbij ook nog naar buiten draaien, zodat hij z'n "tegenstander" de achterkant van z'n oren laat zien, dan wordt hij boos. Maakt hij zich groot, met een bolle rug, en zet hij z'n staart op, dan wordt hij nog kwader!
Een boze kat is kan ook een dikke staart hebben, blazen, en zijn snorharen wijzen naar voren. Hij wil zeggen: 'Pas maar op, ik ben de baas.'
De kat heeft pijn
Katten laten niet heel duidelijk zien dat ze pijn hebben. Ze gaan niet zielig zitten miauwen of huilen, het zijn geen zeurpieten. Daarom is het als eigenaar belangrijk om de subtiele pijnsignalen van je kat te herkennen.
Een kat die pijn heeft trekt zich over het algemeen terug. Hij zit wat meer ineengedoken, het hoofd hangt lager dan de schouders. De snuit en mond zijn aangespannen en maken de vorm van het gezicht wat puntiger.
De oren zijn plat en daar buiten gedraaid. De ogen zijn minder alert en kunnen half gesloten zijn. Ook ligt de kat iets meer verkrampt dan normaal: bijvoorbeeld niet relaxed languit op z'n zei, maar met z'n pootjes onder z'n lichaam.
Evangelista, M.C., Watanabe, R., Leung, V.S.Y. et al. Facial expressions of pain in cats: the development and validation of a Feline Grimace Scale. Sci Rep 9, 19128 (2019)
Verder is het belangrijk om in het geval van pijn goed op het gedrag van je kat te letten. Gedraagt je kat zich plotseling anders? Neemt hij een andere lichaamshouding aan, ligt hij op andere plekjes, verstopt hij zich, wil hij plotseling niet meer aangeraakt worden of juist wel? Dan kan hij pijn hebben of ziek zijn. Raadpleeg in dat geval altijd de dierenarts.
Je kat gelukkig maken
Een blije kat is de kat die zoveel mogelijk zijn natuurlijke gedrag kan vertonen. Daarom is het belangrijk om op te merken wanneer onze kat vrolijk, gestresst, angstig of onzeker is. Zodat we de juiste omstandigheden kunnen bieden voor een gelukkig leven. Sommige katten houden bijvoorbeeld van soortgenootjes en drukte in huis, anderen houden van rust. Leer jouw kat kennen op zijn unieke manier, met behulp van lichaamstaal!
Kun je wel extra hulp gebruiken bij de verzorging van jouw kat? Boek dan een lieve kattenoppas bij Pawshake.
De foto's met illustraties van de bange kat komen van de website www.felinegrimacescale.com
